Ticari Defterlerde Açılış ve Kapanış Onayları
Defterlerin Açılış ve Kapanış Onayları, Türk Ticaret Kanunu (TTK) ile Vergi Usul Kanunu (VUK’nda düzenlenmiştir. VUK’ta, onay yerine tasdik terimi kullanılmaktadır. Ayrıca, kapanış tasdikleri sadece TTK’da düzenlenmiştir.
Tutulması Zorunlu Olan Defterler
İlgili mevzuata göre;
Gerçek Kişi Tacirler : yevmiye, envanter ve defteri kebir;
Kollektif Şirketler : yevmiye, envanter, defteri kebir, genel kurul toplantı ve müzakere defteri,
Komandit Şirketler: yevmiye, envanter, defteri kebir, genel kurul toplantı ve müzakere defteri;
Anonim Şirketler : yevmiye, envanter, defteri kebir, pay, yönetim kurulu karar ile genel kurul toplantı ve müzakere defterleri;
Sermayesi Paylara Bölünmüş Komandit Şirketler : yevmiye, envanter, defteri kebir, pay, yönetim kurulu karar ile genel kurul toplantı ve müzakere defterleri;
Limited Şirketler : yevmiye, envanter, defteri kebir, pay ile genel kurul toplantı ve müzakere defterleri (limited şirket müdürlerinin aldığı kararlar genel kurul toplantı ve müzakere defterine kaydedilebileceği gibi ayrı bir müdürler kurulu karar defteri de tutulabilir.);
Kooperatifler : yevmiye, envanter, defteri kebir, pay, yönetim kurulu karar ile genel kurul toplantı ve müzakere defterleri;
Özel hukuk hükümlerine göre idare edilmek veya ticari şekilde işletilmek üzere Devlet, il özel idaresi, belediye ve köy ile diğer kamu tüzel kişileri tarafından kurulan ve tüzel kişiliği bulunmayan ticari işletmeler ile kamu yararına çalışan dernekler ve gelirinin yarıdan fazlasını kamu görevi niteliğindeki işlere harcayan vakıflar tarafından kurulan ticari işletmeler ve bunlara benzeyen ve tüzel kişiliği bulunmayan diğer ticari teşekküller yevmiye, envanter ve defteri kebir, tutmakla yükümlüdür.
Açılış Tasdiki
Yukarıda sayılanlardan, yevmiye, envanter, defteri kebir, pay, yönetim kurulu karar (limited şirketlerde ayrıca tutuluyorsa müdürler kurulu karar) ve genel kurul toplantı ve müzakere defterleri açılış tasdikine tabidir.
Pay ile genel kurul toplantı ve müzakere defterinde yeterli yaprak varsa, bunlar izleyen faaliyet dönemlerinde de açılış onayı yaptırmaksızın kullanılabilirler.
Bu ikisi haricinde, yevmiye, defteri kebir, defteri ile yönetim kurulu karar (limited şirketlerde ayrıca tutuluyorsa müdürler kurulu karar) defterleri için her yıl açılış tasdiki yaptırılması gerekir.
Kapanış Tasdiki
Kapanış tasdiki, sadece yevmiye ile yönetim kurulu karar defteri için zorunludur. Bunların dışında kalanlar için kapanış tasdiki zorunluluğu bulunmamaktadır.
Yevmiye defterinin kapanış tasdiki izleyen faaliyet döneminin altıncı ayının sonuna kadar (hesap dönemi takvim yılı olan şirketler için izleyen yılın Haziran ayı sonuna kadar) yaptırılır.
Yönetim kurulu karar ile müdürler kurulu karar defterinin kapanış tasdiki ise, izleyen faaliyet döneminin birinci ayının sonuna kadar (hesap dönemi takvim yılı olan şirketler için izleyen yılın Ocak ayı sonuna kadar) yaptırılır.
Kapanış tasdikinde, noter, son kaydın altına “Görülmüştür” ibaresini yazarak resmi mührü ile imzalar.
Tasdiki Hiç veya Zamanında Yaptırmamanın Cezası
TTK’nın 562. maddesine göre, defter tasdiklerini hiç veya zamanında yaptırmayan gerçek ve tüzel kişi tacirlere 2024 yılı için 49.274,00 Türk Lirası idari para cezası verilir.
Tekerrür ve içtima halinde, yani, aynı yıl içerisinde birden fazla defterin tasdikinin veya aynısının birden fazla yıl için tasdikinin yaptırılmaması halinde, TTK’da öngörülen idarî para cezası iki kat artırılarak uygulanır. Böyle bir durumda, tasdik yaptırmamanın cezası 147.822,00 Türk Lirasına ulaşır.
Defterlerin Açılış ve Kapanış Onayları hakkında detaylı bilgi edinmek için bizimle iletişime geçebilir ve danışmanlık hizmetlerimize göz atabilirsiniz.
