Holding Nedir, Nasıl Kurulur?
Holding Kurma Şartları – Ülkemizde holding şirketlere dair yasal düzenlemeler oldukça sınırlıdır. Bunların kaynağını teşkil eden Türk Ticaret Kanunu’nda dahi “holding şirket” terimi yalnızca bir maddede yer almaktadır. Mülga 6762 sayılı eski kanunun yürürlüğe girdiği dönemde Türkiye’de herhangi bir holding şirket yoktu.
Holding şirketlerinin kuruluşunu teşvik etmek amacıyla, mülga 6762 sayılı yasadan dört yıl sonra, 1963 yılında 86 sayılı Yatırımlar (Holding) Anonim Şirketine Bazı İstisna ve Muaflıklar Verilmesine Dair Kanun kabul edilmiştir. Böylece Türkiye, ilk holding şirketine kavuşmuştur. Geçtiğimiz altmış yıl içinde holding şirket uygulamaları önemli bir gelişim göstermiştir.
Holding Şirket Hangi Türde Kurulur?
Ülkemizde yalnızca anonim şirket statüsünde ve saf holding yapısında şirket kurulmasına izin verilmektedir. Limited şirket statüsünde holding şirket kuruluşuna Ticaret Bakanlığı izin vermemektedir.
Holding Şirket ile Şirketler Topluluğu Aynı mıdır?
6102 sayılı yeni Türk Ticaret Kanunu, şirketler topluluğu kavramını ilk kez düzenlemiş olsa da, bu kanunda eski düzenlemelerdeki yaklaşım sürdürülmüştür. Holding şirketler yalnızca kanuni yedek akçelerle ilgili bir maddede ele alınmıştır.
Şirketler topluluğunun holding şirketini temsil eden bir kavram olduğu yönünde görüşler mevcut olsa da, bu yanlıştır. Holding şirketin, şirketler topluluğunun tepe noktasında yer alması zorunlu değildir. Hakim şirket, bir ticaret şirketi olabileceği gibi, ticaret şirketi olmayan bir kuruluş, işletme veya gerçek bir kişi de olabilir.
Şirketler topluluğu oluşabilmesi için hakimiyet ve kontrol gücünün varlığı gereklidir; ancak holding şirketin hakim ortak olarak yer alması şart değildir. Örneğin, bir holding şirketi, %51’in altında bir iştirak oranı ile birçok şirkete ortak olabilir fakat bu durumda hakimiyet sağlanmadığı için şirketler topluluğundan bahsetmek mümkün olmaz.
Holding şirketin iştirak edeceği şirket sayısına dair bir zorunluluk da yoktur. Sadece bir şirkete iştirak etmesi durumunda bile, şirketler topluluğu oluşmayacaktır. Ancak, holding şirketin hakim ortak olarak bağlı şirketlere sahip olması durumunda, şirketler topluluğunun varlığı kabul edilir. Dolayısıyla, bir holding şirketin şirketler topluluğu oluşturup oluşturmadığı, somut olaya göre değerlendirilmelidir.
Bu nedenle, her holding şirkete şirketler topluluğu hükümlerinin uygulanması söz konusu değildir; tepedeki şirketin holding olması da gerekli değildir.
Ticaret Bakanlığı Holding Kuruluşu
Mülga 6762 sayılı eski Türk Ticaret Kanunu uyarınca, holding şirketlerin kurulması için mülga Sanayi ve Ticaret Bakanlığı’ndan izin alınması gerekmekteydi. Bakanlık yalnızca saf holding şeklinde ve anonim şirket statüsünde kuruluşlara izin vermekteydi. Bu uygulama günümüzde de devam etmektedir. Yani, ülkemizde yalnızca anonim şirket statüsünde saf holding kuruluşlarına izin verilmektedir. Ayrıca, holding şirketinin kuruluşunda ticaret siciline tescil için başvurmadan önce Ticaret Bakanlığı İç Ticaret Genel Müdürlüğü’ne müracaat ederek izin almak gerekmektedir.
Saf Holding Ne Demektir?
Saf holding kavramı, faaliyetlerinde sınaî ve ticarî bir etkinlik göstermeyen, esasen başka şirketlere iştirak etmeyi amaçlayan holding şirketlerini ifade eder. Yani, bu tür şirketler üretim veya ticaretle ilgilenmeden sadece diğer şirketlere ortak olmayı hedefler.
Sıfırdan Holding Kurmak
Holding şirket kurmak ayrı bir yasal prosedüre tabi değildir. Normal bir anonim şirket kuruluşunu nasıl yapılyorsa, holding şirket kuruluşunda da aynı yol takip edilir. Sadece, holding kuruluşu Ticaret Bakanlığı iznine tabi olduğundan, kuruluş öncesi Bakanlık iznini almak gerekir. Bakanlık izninde sorun yaşanmaması için, holding şirket esas sözleşmesinin hazırlanması aşamasında uzman desteği alınması önemlidir.
Mevcut Şirketi Holdinge Dönüştürmek
Bunun yanı sıra, mevcut bir anonim şirketin holding şirketine dönüştürülmesi de mümkündür. Bu durumda, mevcut anonim şirketin esas sözleşmesinde ticaret unvanı ve işletme konusu gibi maddelerde değişiklik yapılmakta ve böylece şirket holding olarak yapılandırılmaktadır. Ancak bu değişiklik için de Ticaret Bakanlığı’ndan izin alınması gerekmektedir.
Holding Kurmak İçin Kaç Şirket Gerekir?
Sonuç olarak, holding şirketlerinin kurulması için önce beş şirket kurmak veya bunları tek çatı altında toplamak gibi bir zorunluluk yoktur. Ayrıca, holding şirket kuruluşu için en az beş kurucu veya ortak bulundurulması da şart değildir.
Holding Kurma Maliyeti ve Holding Teşvikleri
Ancak, 86 sayılı Yatırımlar (Holding) Anonim Şirketine Bazı İstisna ve Muaflıklar Verilmesine Dair Kanun, holding şirket ortakları ve yöneticileri arasında fazla bilinmemiş ve hatta pek duyulmamıştır. Oysa bu yasa, ülkemizdeki ilk holdingden daha eski bir tarihe sahiptir. Holding kuruluşlarını teşvik etmek amacıyla çıkarılan bu yasa, holding şirketlerine belirli istisna ve muafiyetler sunmaktadır. Yasaya göre, holding şirketlerinin kuruluşu Türk Ticaret Kanunu’nun kuruluşla ilgili hükümlerinden muaftır ve tahvil ihracı da TTK’daki miktar sınırlamalarından etkilenmez.
Aynı zamanda, 86 sayılı Kanun, holding şirketine ortak olabilecek yabancı yatırımcılara yönelik de çeşitli teşvikler öngörmektedir. Ayrıca, şirket kurulduktan sonra verilen iştirak taahhütnameleriyle birlikte esas sözleşmenin düzenlenmesi, onaylanması, tescili ve ilanı gibi işlemler, hisse senedi ve tahvillerin ihracı da harç ve damga vergisinden muaf tutulmuştur.
Bu yasanın hükümleri doğrultusunda, holding anonim şirketler ticaret ve sanayi odalarına kayıt sırasında ödenecek kayıt ücretlerinden de muaf tutulurlar. Eğer bu ücretler yanlışlıkla alınmışsa ya da holding şirketleri bu yasadan haberdar olmadıkları için ödemişse, ödenen ücretlerin iade edilmesi gerektiği düşünülmektedir.
Holding kurma şartları ile ilgili daha detaylı bilgi ve uzman desteği için bizimle iletişime geçebilirsiniz. Ticaret Hukuku ve Holding Şirketler Hukuku alanında 25 yılı aşan uzmanlık, bilgi birikimi ve tecrübemizle hizmetinizdeyiz.
