Holding Şirketlere Tanınan Kanuni Yedek Akçe Ayırma ve Kullanma Muafiyetleri
Holding şirketlerde yedek akçeler, hem ayrılma hem de kullanım yönünden birtakım istisnalara tabidir. Yasal yedeklere ilişkin 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu (TTK)’nun 519. maddesi hükmü şu şekildedir;
“Yıllık kârın yüzde beşi, ödenmiş sermayenin yüzde yirmisine ulaşıncaya kadar genel kanunî yedek akçeye ayrılır.
Birinci fıkradaki sınıra ulaşıldıktan sonra da;
a) Yeni payların çıkarılması dolayısıyla sağlanan primin, çıkarılma giderleri, itfa karşılıkları ve hayır amaçlı ödemeler için kullanılmamış bulunan kısmı;
b) Iskat sebebiyle iptal edilen pay senetlerinin bedeli için ödenmiş olan tutardan, bunların yerine verilecek yeni senetlerin çıkarılma giderlerinin düşülmesinden sonra kalan kısmı;
c) Pay sahiplerine yüzde beş oranında kâr payı ödendikten sonra, kârdan pay alacak kişilere dağıtılacak toplam tutarın yüzde onu;
genel kanunî yedeklere eklenir.
Genel kanunî yedekler sermayenin veya çıkarılmış sermayenin yarısını aşmadığı takdirde, sadece zararların kapatılmasına, işlerin iyi gitmediği zamanlarda işletmeyi devam ettirmeye veya işsizliğin önüne geçmeye ve sonuçlarını hafifletmeye elverişli önlemler alınması için kullanılabilir.
İkinci fıkranın (c) bendi ve üçüncü fıkra hükümleri, başlıca amacı başka işletmelere katılmaktan ibaret olan holdingler hakkında uygulanmaz.
Özel kanunlara tâbi olan anonim şirketlerin yedeklerine ilişkin hükümler saklıdır.”
Yedek Ayırma Muafiyeti
Bu hükme göre, her anonim şirketin, dolayısıyla holdinglerin, yıllık kârlarının %5’ini ödenmiş sermayelerinin %20’sini buluncaya kadar genel KYA -I. Tertip KYA- olarak ayırmaları gerekir. Birinci tertip KYA ayırmak için, yıllık kârın elde edilmiş olması yeterli ve gereklidir. Kârın dağıtılıp dağıtılmamasının, bu ayrım üzerinde herhangi bir etkisi bulunmamaktadır. Kâr dağıtımı yapılmasa bile, holding dönem sonunda kâr elde etmişse, birinci tertip KYA ayrılır.
Bunun yanı sıra, birinci tertip KYA ayrımı yönünden kanuni tavana – ödenmiş sermayenin %20’sine- ulaşılsa bile, her anonim şirketin;
- Pay senedi ihraç primlerini (yeni payların çıkarılması dolayısıyla sağlanan primin, çıkarılma giderleri, itfa karşılıkları ve hayır amaçlı ödemeler için kullanılmamış bulunan kısmı),
- Iskat kazançlarını (Iskat sebebiyle iptal edilen pay senetlerinin bedeli için ödenmiş olan tutardan, bunların yerine verilecek yeni senetlerin çıkarılma giderlerinin düşülmesinden sonra kalan kısmı),
- Pay sahiplerine yüzde beş oranında kâr payı ödendikten sonra, kârdan pay alacak kişilere dağıtılacak toplam tutarın yüzde onunu
II. tertip KYA olarak ayırması gerekir.
Ancak, holding şirketler ikinci tertip KYA ayrımından muaf tutulmuştur. Bu bağlamda, holdinglerin I. tertip KYA tutarı ödenmiş sermayelerinin % 20’sini geçtikten sonra, ne I. tertip KYA ne de II. Tertip KYA ayırmaları gerekmez.
Yedek Kullanma Muafiyeti
Diğer taraftan, TTK’nın 519. maddesinin üçüncü fıkrasına göre, KYA, şirket esas sermayenin yarışını geçmedikçe, Kanunda sayılanlar dışında bir amaç için kullanılamaz. Ancak, holdingler bu kısıtlamadan da muaftır. Böylece, holdingler, kanuni yedeklerini TTK’nın 519/3 fıkrasındaki sınırlamaya bağlı kalmaksızın kullanabilirler.
Holding şirketlerde yedek akçeler ile ilgili daha detaylı bilgi için bizimle iletişime geçebilir ve danışmanlık hizmetlerimize göz atabilirsiniz.
