Kooperatifler Sözleşmeli Avukat Bulundurmak Zorunda mıdır?
Kooperatiflerde avukat zorunlu mu diye merak ediyorsanız, bu yazımızı okumalısınız.
Kooperatif Nedir?
Kooperatifler, 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu’nun (KK) ilk maddesinde “ortaklarının belirli ekonomik menfaatlerini ve özellikle meslek ya da geçimlerine ilişkin ihtiyaçlarını işgücü ve parasal katkılarıyla karşılıklı yardım, dayanışma ve kefalet yoluyla sağlamak ve korumak amacıyla gerçek ve tüzel kişiler tarafından kurulan değişken ortaklıklar ve sermayeli ortaklıklar” olarak tanımlanmıştır.
Sözleşmeli Avukat Yükümlülüğü ve Dayanağı
Kooperatiflerin uyması gereken temel kurallar 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu ile düzenlenmiş olsa da, diğer yasalar da kooperatiflere ek yasal yükümlülükler getirebilmektedir. Bu yükümlülüklerden biri, sözleşmeli avukat bulundurmadır. Anılan yükümlülük, 1136 sayılı Avukatlık Kanunu’na dayanmaktadır. Ayrıca, söz konusu yüküm, yalnızca yasada belirtilen şartları sağlayan yapı kooperatiflerini kapsamaktadır.
Yükümlülük Kapsamına Giren Kooperatifler
1136 sayılı Kanun’un 35. maddesinde, yalnızca avukatların yapabileceği işler belirtilmiştir. Maddenin üçüncü fıkrasında, “dava açmaya yetkili olan herkesin kendi davasına ait evrakı düzenleyebileceği, davasını bizzat açabileceği ve işini takip edebileceği” hükmü yer almaktadır.
Ancak, anılan hükmün devamında, “üye sayısı yüz veya daha fazla olan yapı kooperatiflerinin sözleşmeli bir avukat bulundurmalarının şart olduğu” belirtilmiştir.
Ortak sayısı yüzün altında kalan yapı kooperatifleri ile diğer kooperatif türleri –tüketim, eğitim, motorlu taşıyıcılar kooperatifleri gibi– için bu yükümlülük bulunmamaktadır.
Avukat Bulundurma Yükümlülüğü Ne Zaman Başlar?
- 1136 sayılı Kanun’un 35. maddesinin üçüncü fıkrasında, “üye sayısı yüz veya daha fazla olan yapı kooperatiflerinin sözleşmeli bir avukat bulundurmakla yükümlü oldukları” belirtilmiştir. Ancak, fıkrada, bu yükümlülüğün ne zaman başlayacağına dair net bir açıklama yapılmamıştır. Kooperatifler Kanunu’na göre, yapı kooperatifleri, en az yedi ortak tarafından imzalanacak ana sözleşme ile kurulur. Bu durumda, 7 ortak ile kurulan bir kooperatifin kuruluş anında yükümlülük doğmaz.
- Ancak, yapı kooperatifi yüz veya daha fazla kişinin katılımıyla kurulduğunda, kooperatifin tüzel kişilik kazanması, yani ticaret siciline tescil edilmesiyle birlikte, bu yükümlülük de başlamış olacaktır.
- Kuruluştaki ortak sayısı yüzün altında olan yapı kooperatiflerinde, bu yükümlülük, kooperatife sonradan katılan kişilerle birlikte ortak sayısı yüz veya daha fazlasına ulaştığında doğar.
- Ortak sayısının yüzün altına düşmesi durumunda, örneğin bir ortak kooperatiften ayrıldığında ya da çıkarıldığında, bu yükümlülük ortadan kalkar. Ortak sayısı tekrar yüzün üzerine çıkana kadar, sözleşmeli avukat bulundurma yükümlülüğü bulunmaz.
Sözleşmeli Avukat Bulundurmama Durumunda Cezai Yaptırımlar
Sözleşmeli avukat bulundurmama durumunda, kooperatifler için çeşitli cezai yaptırımlar öngörülmüştür. 1136 sayılı Avukatlık Kanunu’na aykırı davranışlar, kooperatiflerin karşılaşabileceği en önemli sorunlardan biridir. Bu yükümlülüğü yerine getirmeyen yapı kooperatiflerine, Cumhuriyet Savcısı tarafından, sözleşmeli avukat tayin etmedikleri her ay için, asgarî ücretin iki aylık brüt tutarı kadar idarî para cezası verilir. Cezai yaptırımlar, avukatlık hizmetleri konusunda belirlenen yükümlülüklere uymayan kooperatiflere karşı uygulanır ve bu durum, kooperatif yöneticileri için hukuki ve mali riskler oluşturur.
Kooperatiflerde avukat zorunlu mu konusu hakkında daha detaylı bilgi almak ve hizmetlerimizden yararlanmak için bizimle iletişime geçebilirsiniz. Ticaret Hukuku ve Şirketler Hukuku’nda 25 yılı aşan uzmanlık, bilgi birikimi ve tecrübemizle hizmetinizdeyiz.
