Özel Endüstri Bölgesi : Kuruluş Başvurusu, Yer Seçimi ve Bölgenin İlanı
Özel endüstri bölgesi kuruluşu hakkında bilgi arıyorsanız, bu yazımıza göz atabilirsiniz. Yazımızda bu bölgeler için ÖEB kısaltmasını kullanacağız.
Bölgenin Tanımı
EB, ülke ekonomisini uluslararası rekabet edebilir bir yapıya kavuşturmak, teknoloji transferini sağlamak, üretim ve istihdamı artırmak, yabancı sermaye girişini hızlandırmak ve özellikle üretim maliyetleri açısından büyük ölçekli yatırımlar için uygun sanayi alanları oluşturmak üzere 4737 sayılı Kanun uyarınca kurulan yahut kurulacak olan bölgedir.
ÖEB Kurmak İçin Aranılan Şartlar
ÖEB başvurularında;
a) Üzerinde kurulu sanayi tesisi bulunması durumunda, arazi alanının 150.000 (yüzellibin) metrekareden büyük olması, kurulduğu dönemde geçerli olan imar plânları uyarınca gerekli izinleri alarak faaliyete geçmiş olması ve yeni yapılacak yatırım yeri için öneri alanın içinde veya bitişiğinde en az 50.000 (ellibin) metrekare tevsi imkânının bulunması,
b) Üzerinde kurulu sanayi tesisi bulunmaması durumunda arazi alanının 200.000 (ikiyüzbin) metrekareden büyük olması,
c) Gerçekleştirme süresi 5 (beş) yılı geçmemek üzere her yıl bir önceki yıla ilişkin olarak 213 sayılı Vergi Usul Kanunu uyarınca Maliye Bakanlığınca belirlenen yeniden değerleme oranına göre güncellenmek kaydıyla en az 570.000.000 TL (beşyüzyetmişmilyon Türk Lirası) tutarında yeni yatırım taahhüdünün bulunması,(2024 yılı için 2.650.000.000 Türk Lirası)
ç) Başvuru sahibi gerçek veya tüzel kişilerin, önerilen alanın en az % 51’inin mülkiyetine ve/veya varsa süreleri ile sınırlı olmak kaydıyla irtifak hakkına veya kullanma iznine sahip olması,
şartları aranır.
ÖEB ilan edilecek alanlarda yatırıma başlanmış ancak tamamlanmamış olan yatırımlar da yeni yatırım taahhüdü kapsamına alınır. Bu kapsamda taahhüt edilen yatırımlara ait tesislerin yapı ruhsatlarının ilan tarihinden önce alınmış olması zorunludur.
Yeni yatırım taahhüdü için gerekli beş yıllık süre; başvuru sahibinin mülkiyetinde olan ve/veya irtifak hakkına veya kullanma iznine sahip olduğu alanlarda Bölgenin ilan tarihinde, diğer alanlarda ise başvuru sahibi lehine irtifak hakkı tesis edilmesi ve/veya kullanma izni verilmesinin ardından başlar.
Üzerinde kurulu sanayi tesisi bulunan alanlara ilişkin başvuru dosyasında fizibilite raporuna ilave olarak ilgili kurumca tasdikli imar planı ve mevcut yapılara ait yapı kullanma izin belgelerinin bulunması zorunludur.
Yeni yatırım taahhüdü olarak gösterilen ve inşası halen devam eden tesisler için ise ilgili kurumca tasdikli imar planı ve yapılara ait yapı ruhsatlarının başvuru dosyasında yer alması zorunludur.
Kuruluş Başvurusu ve Fizibilite Raporu
Yerli ve/veya yabancı gerçek ya da tüzel kişilerin başvurusu üzerine önerilen alanların, Cumhurbaşkanınca ÖEB olarak ilan edilmesine karar verilebilir.
ÖEB talebinde bulunan başvuru sahibi, fizibilite raporunu hazırlayarak Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’na başvurur.
Fizibilite raporunun Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından incelenmesinin ardından uygun görülmesi durumunda yer seçimi etüdü yapılır.
Söz konusu fizibilite raporunun uygun bulunmaması halinde gerekçeleri ile birlikte başvuru sahibine bildirilir.
Yer seçimi etüdü
Başvurunun Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından uygun bulunması durumunda yer seçimi etüt çalışmalarına başlanır.
Etüdü yapılacak alanlar hakkında görüş, bilgi, belge ve haritalar; Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından ilgili kurum ve kuruluşlardan talep edilebilir. Etüdün hazırlanması sırasında ihtiyaç duyulacak haritaların temini, harita çoğaltılması, fotoğraf ve/veya video çekimi ve bunların çoğaltılması, araç gereç temini gibi masraflar, başvuru sahibi gerçek ve tüzel kişiler tarafından karşılanır.
En geç otuz gün içinde nihai kurum görüşlerinin Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’na bildirilmesi zorunludur. Bu süre içerisinde görüşünü bildirmeyen kurumların görüşü Bakanlık tarafından olumlu kabul edilir.
Bununla birlikte,
- Etüdü yapılacak alanlarda yürürlükteki imar planlarında uygun büyüklükte ve nitelikte sanayi alanı var ise bu alanlar için imar planını onaylayan kurumun ve üst ölçekli planlara uygunluğu yönüyle ilgisine göre Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı veya ilgili büyükşehir belediye başkanlığının görüşünün alınması,
- Etüdü yapılacak alanın 1/12/2018 tarihli ve 30612 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Yatırım Alanlarının Belirlenmesine Dair Yönetmelik kapsamında sınırların kesinleştirilmesi halinde
yukarıdaki ikinci ve üçüncü paragraflarda belirtilen hükümler uygulanmaz.
İhtiyaç duyulan görüş, bilgi, belge ve haritaların temin edilmesinin ardından Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından mahallinde yer seçimi etüdü yapılarak talebin ihtiyaçlarını karşılayabilecek büyüklükte alanlar tespit edilir.
Tespit edilen alanlara ilişkin olarak uygun ölçekte eşik analizi haritası ile yer seçimi etüt raporu hazırlanır.
Görüş İstenilen Kurum ve Kuruluşlar
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, yer seçimi etüdü yapılacak alanlar hakkındaki görüşleri,
- Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı,
- Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı,
- Tarım ve Orman Bakanlığı,
- Kültür ve Turizm Bakanlığı,
- Milli Savunma Bakanlığı,
- Sağlık Bakanlığı,
- Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı,
- ilgili kalkınma ajansı genel sekreterliği ile il özel idaresi veya yatırım izleme ve koordinasyon başkanlığı;
- Tespit edilen alanların belediye sınırları içerisinde olması halinde ise ilgili belediyenin veya büyükşehir belediyesinden
talep eder.
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, gerekli görmesi halinde, diğer kurum ve kuruluşların da görüşlerini alabilir.
Bölgenin İlanı
ÇED mevzuatı uyarınca “ÇED Olumlu” veya “ÇED Gerekli Değildir” kararının alınmasının ardından; alanın, Cumhurbaşkanı kararı ile ÖEB olarak ilan edilmesine karar verilir.
ÖEB olarak ilan edilen alanlar yatırım için gerekli olan sosyal, idari, lojistik, ticari ve benzeri faaliyetler haricinde hiçbir şekilde başka amaçlarla kullanılamaz.
Özel endüstri bölgesi kuruluşu hakkında daha detaylı bilgi almak için bizimle iletişime geçebilirsiniz. Ayrıca, Sanayi Bölgeleri Hukuku ile ilgili içtihat, mevzuat, makale, yazı ve belgeye ulaşabileceğiniz Tacirsoft Hukuk Bilgi Sistemi’ne üye olabilirsiniz.
