Pay Defterini Tutmama ve Saklamama Suçları
Pay defteri olmazsa ne olur (bundan böyle “Defter” olarak anılacaktır) diye merak ediyorsanız, bu yazımızı okumalısınız. 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu (TTK)’na ve konuya ilişkin ikincil düzenlemeler ile düzenlenmiştir. Mevzuata göre, anonim şirketler, sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketler ve limited şirketler bu Defteri tutmak zorundadır.
Suçun Konusu
Suçun konusu, Defterin mevcut olmaması, hiç kayıt içermemesi ya da Kanuna uygun şekilde saklanmamasıdır. Anonim, limited ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerde, bu Defterin hiç tutulmaması, tutulmuşsa bile hiçbir kayda yer verilmemesi veya saklanmaması halleri için geçerlidir. Bu ceza, 26/6/2012 tarihli ve 6335 sayılı Kanun ile TTK’ya eklenmiştir.
Cezası
Defterin hiç tutulmaması, tutulmuşsa bile hiçbir kayda yer verilmemesi veya saklanmaması hallerinde, sorumlularına 30.000 Türk Lirası ile 365.000 Türk Lirası arasında adlî para cezası uygulanır.
Yasal Dayanak
Yukarıda belirtilen ceza, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 562. maddesinin altıncı fıkrasına dayanarak verilmekte olup, 6335 sayılı Kanun ile düzenlenmiştir.
Defterin Onaylatılarak Kullanılması
Açılış Onayı: Defter için açılış onayı yaptırılması zorunludur.
Açılış Onayı Süresi: Hesap dönemi takvim yılı olan anonim, sermayesi paylara bölünmüş komandit ve limited şirketler için Defterin açılış onayı bir önceki yılın en geç 31 Aralık tarihine kadar yaptırılmalıdır.
Kuruluş Aşamasında Onay: Şirketin kuruluşunda, tescil ile eş zamanlı olarak yaptırılır. Anonim ve limited şirketlerin kuruluşunda, açılış onayı Ticaret Sicili Müdürlüklerince yapılır.
Defterin Kullanım Süresi: Eğer Defterde yeterli yaprak varsa ve defter dolmamışsa, izleyen faaliyet dönemlerinde de açılış onayı yaptırmaksızın kullanılabilir.
Yeni Defter Kullanımı ve Açılış Onayı: Defterin hesap dönemi içinde dolması veya başka sebeplerle yıl içinde yeni defter kullanılacaksa, yeni defter kullanmadan önce açılış onayı yaptırılmalıdır. Yeni defterin açılış onayı, eski defterle veya zayi belgesiyle birlikte notere ibraz edilerek yapılır. Noter, eski deftere veya zayi belgesine yeni defterin açılış onayını tarih ve sayı ile şerh eder. Eski deftere veya zayi belgesine şerh düştükten sonra noter tekrar açılış onayı yapamaz.
Kapanış Onayı: Kapanış onayı, sadece fiziki ortamda tutulan yevmiye defteri ve yönetim kurulu karar defteri için zorunludur. Pay Defteri için kapanış onayı gerekmemektedir.
Açılış Onayını Yaptırmama veya Geç Yaptırma Kabahati
Kabahatin Konusu
Defterin açılış onayının hiç ya da zamanında yaptırılmaması kabahat oluşturur.
Ceza Miktarı
Defterin açılış onayının hiç ya da zamanında yaptırılmaması halinde, Şirkete, 4.000 TL idarî para cezası verilir. Bu rakam, 2012 yılı için belirlenmiştir. Anılan cezanın 2024 yılı için güncel tutarı 49.274 Türk Lirasıdır.
Yasal Dayanak
Bu ceza, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 562. maddesinin 1/c bendine dayanmaktadır.
Bu düzenlemeler, şirketlerin Defter tutma yükümlülüklerini ve bu yükümlülüklere uyulmaması durumunda karşılaşacakları cezalara dair detayları içerir. Yasal hükümlere uyulmaması, şirketler için önemli sonuçlar doğurabilir. Şirketlerin bu tür yükümlülüklere dikkat etmesi gerekir.
Pay defteri olmazsa ne olur sorusu hakkında daha detaylı bilgi almak ve ihtiyaçlarınıza özel çözümler için bizimle iletişime geçebilirsiniz. Ticaret Hukuku ve pay senetlerinde 25 yılı aşan uzmanlık, bilgi birikimi ve tecrübemizle hizmetinizdeyiz. Kurucumuz Dr. Soner Altaş’ın “Pay Defteri” adlı kitabı ve ticari defteri, bu alandaki tek eser olarak Türkiye’de önemli bir kaynak sunmaktadır. Bu bilgiyi de dikkatinize sunarız.
