Şirketlerde Kâr Dağıtımı Nasıl Yapılır?

Şirketlerde kâr dağıtımı nasıl yapılır

Türk Ticaret Kanununa Göre Kâr Dağıtımı

Şirketlerde kâr dağıtımı nasıl yapılır diye merak ediyorsanız, bu yazımızı okumalısınız. Vergi Hukuku ile Ticaret Hukuku’nun çerçevesini net bir şekilde belirlemediği konulardan birisi kâr paylarının hesaplanma usulüdür. Bu durum, ortaklıkların kâr payı hesaplamalarında ve ödemelerinde hata yapmalarına yol açabilir. Bu da sonuç olarak kâr payı ödemelerine ilişkin kararların iptal veya butlan davasına konu olmasına neden olur.

Yetkili Organ

Türk Ticaret Kanunu (TTK) gereği, ortaklıklarda kârın kullanımına karar verme yetkisi genel kurula aittir. Anonim ortaklıklarda kâr payı yalnızca net dönem kârı ve serbest yedek akçeler üzerinden hesaplanarak ödenebilir. Limited ortaklıklarda ise kâr payı sadece net dönem kârı ve ayrılmış yedek akçeler üzerinden gerçekleştirilebilir.

Net Dönem Kârı

Yeni TTK kapsamında net dönem kârı hesaplanırken, ilgili yıla ait ticarî kârdan varsa geçmiş yıl zararlarının düşülmesi gerekmektedir. Eğer ortaklığın geçmiş yıllara ait zararları mevcutsa, bu zararlar, dağıtılabilecek net dönem kârının belirlenmesinde dikkate alınmalıdır.

Örneğin, bir anonim ortaklık 2023 yılında 40.000.000 Türk Lirası ticarî kâr elde etmiştir. Bu ortaklığın geçmiş yıl zararları ise 20.000.000 Türk Lirasıdır. Bu durumda, anonim ortaklığın net dönem kârı 20.000.000 Türk Lirası olarak hesaplanmalı ve bu miktar üzerinden kâr payı ödemeleri yapılmalıdır. 40 milyon Türk Lirası üzerinden kâr payı hesaplanması ve ödenmesi, fazladan ödenen bu tutarların iadesini gerektirebilir.

Yedek Akçe Ayrımı

Kârın tamamının ortaklara ödenmesi mümkün değildir. Elde edilen yıllık kârdan, anonim ve limited ortaklıkların kanuni yedek akçe ayırmaları da yasal bir zorunluluktur. TTK, yedek akçe ayırmadan kâr payı ödenmesine izin vermemektedir. Ancak pratikte, birçok anonim ve limited ortaklığın kanuni yedek akçe ayırmadan, vergi sonrası kârın tamamını ortaklara ödedikleri görülmektedir.

Vergi Öncesi Kâr mı, Vergi Sonrası Kâr mı?

Türk Ticaret Kanunu’nda, yıllık ticari kârın vergiden önceki mi yoksa sonraki mi tutarının esas alınacağı ile ilgili bir açıklık bulunmamaktadır. Vergi Hukuku da, olaya sadece dağıtılan kâr paylarının vergisi boyutuyla bakmakta, bu konuyla ilgilenmemektedir.

Bahsedilen belirsizlik, ortaklıkların kâr paylarını hesaplamada tereddüt yaşamalarına ve farklı uygulamalara başvurmalarına sebep olmaktadır. Bu durum da, uygulama birliği sağlanamamakta, keyfi uygulamalara yol açabilmektedir.

Uygulamada Tekdüzelik İçin Tebliğ

Bazı ortaklıklar net dönem kârını hesaplamak için vergi öncesi kârı esas alırken, diğerleri vergi sonrası kârı dikkate alabilmektedir. Uygulamada tekdüzelik sağlanması açısından, halka açık olmayan anonim ortaklıklar ile limited ortaklıklarda, kâr payının hesaplanmasına ve ödenmesine dair usul ve esasların bir Tebliğ ile belirlenmesi iyi olacaktır.

Şirketlerde kâr dağıtımı nasıl yapılır sorusu ile ilgili daha detaylı bilgi ve uzman desteği için bizimle iletişime geçebilirsiniz. Ticaret Hukuku ve Ortaklıklar Hukuku’nda 25 yılı aşan uzmanlık, bilgi birikimi ve tecrübemizle hizmetinizdeyiz.

error: Content is protected !!
Sohbeti Başlat
1
Yardıma ihtiyacınız var mı?
Merhaba
Yardımcı olabilir miyim?